Anıtkabir, Ankara'nın Çankaya ilçesinde yer almaktadır. Anıtkabir’de Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün anıt mezarı bulunmaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Türk halkının kurtuluş savaşına liderlik etmiş ve bağımsızlığını kazandırarak Türk milletini çağdaş uygarlık seviyesine ulaştırmak amacıyla önemli inkılâplar gerçekleştirmiştir. Büyük Önder, 57 yıllık hayatı boyunca Türk vatanının ve Türk halkının yükselişini hep göz önünde tutmuş ve 10 Kasım 1938 tarihinde ebediyete intikal etmiştir.

Atatürk’ün ölümünü ardından naaşı anır mezar inşa edilene kadar Ankara Etnografya Müzesinde kalacağı açıklandı. Mezarının inşa edileceği yerin belirlenmesi amacıyla hükümet tarafından bir komisyon kuruldu. Hazırlanan rapor doğrultusunda, 17 Ocak 1939'daki Cumhuriyet Halk Partisi meclis grubu toplantısında yapının Rasattepe'ye inşa edilmesine karar verildi.

ANIRKABİR NE ZAMAN İNŞA EDİLDİ?

Anıtkabir projesi belirlenmesinden sonra, inşaatın başlaması için öncelikle kamulaştırma çalışmaları başlatıldı. 9 Ekim 1944 tarihinde görkemli bir temel atma töreni ile Anıtkabir'in inşaatı başladı ve 9 yıl süresince 4 aşamalı olarak tamamlandı.

Birinci Kısım İnşaat: 1944-1945

9 Ekim 1944'te inşasına başlanan ilk kısım Toprak seviyesi ve aslanlı yolun istinat duvarının yapılmasını kapsamaktadır ve 1945'te tamamlanmıştır.

İkinci Kısım İnşaat: 1945-1950

İkinci bölüm inşaat, mozole ve tören meydanının çevresindeki yardımcı binaların yapımını kapsamaktadır. 29 Eylül 1945'te başladı ve 8 Ağustos 1950'de tamamlandı. Bu aşamada, anıt kütlesinin "temel projesinin" hazırlanması, betonarme yapı sistemi göz önünde bulundurularak, temel basıncının azaltılması amaçlandı. 1947 yılı sonunda, mozolenin temel kazısı ve izolasyonu tamamlandı ve 11 metre yüksekliğindeki betonarme temel sisteminin demir montajı tamamlanma aşamasına geldi. Giriş kuleleri, yol düzeninin önemli bir bölümü, ağaçlandırma çalışmaları, fidanlık tesisi ve arazinin sulama sisteminin büyük bir bölümü tamamlandı.

Üçüncü Kısım İnşaat: 1950

Anıtkabir'in üçüncü bölüm inşaatı, anıtı ziyaret etmek için çıkan yollar, aslanlı yol, tören meydanı ve mozole üzerinin taş kaplaması, merdiven basamaklarının yapımı, lahit taşının yerleştirilmesi ve tesisat işlerinin tamamlanmasını içermekteydi.

Dördüncü Kısım İnşaat: 1950-1953

Anıtkabir 4. kısım inşaatı, şeref holü döşemesi, tonozlar alt döşemeleri, saçak süslemeleri ve şeref holü çevresi taş profillerinin yapılmasını kapsıyordu. 20 Kasım 1950'de başlanan inşaat 1 Eylül 1953'te tamamlandı.

Yapım sürecinde, mozole iç kaplamaları mermer, dış kaplamaları ise gözenekli, renkli traverten kullanıldı.

Heykel grupları, aslan heykelleri ve mozole kolonlarındaki beyaz travertenler Kayseri Pınarbaşı İlçesi'nden, duvar kaplamalarındaki beyaz travertenler Polatlı ve Malıköy'den, tören meydanı ve kulelerin zemin döşemeleri için siyah ve kırmızı travertenler Kayseri Boğazköprü mevkisinden, zafer kabartmaları için sarı travertenler Çankırı Eskipazar'dan getirildi.

Şeref holünün zeminindeki krem, kırmızı ve siyah mermerler Çanakkale, Hatay ve Adana'dan, iç yan duvarlarındaki kaplan postu Afyon'dan, yeşil mermer Bilecik'ten getirildi. 40 ton ağırlığındaki tek parça lahit taşı Adana'nın Osmaniye İlçesi'nden, lahit yan duvarlarını kaplayan beyaz mermer Afyon'dan getirildi.

ANITKABİR'İN ÖZELLİKLERİ

1940-1950 yılları arası, Türk mimarlığında "II. Ulusal Mimarlık Dönemi" olarak tanımlanır. Bu dönemde, anıtsal yapılar, simetriye önem verilen ve kesme taş malzemesi kullanılan binalar yapılmıştır. Anıtkabir bu dönemin en iyi örneklerinden biri ve Selçuklu ve Osmanlı mimari özelliklerine ve süslemelerine sahiptir. Örneğin, duvar ile çatın birleştiği yerde bulunan kuleleri saran Selçuklu taş işçiliği ve rozet gibi Osmanlı sanatındaki süslemeler görülebilir. Anıtkabir, yaklaşık 750.000 m² alanı kaplayan ve Barış Parkı ve Anıt Bloku olarak iki kısma ayrılmıştır.

Muhabir: Haber Merkezi