Beypazarı Yaşayan Müze, Türkiye'nin ilk uygulamalı kültür müzesi olarak 23 Nisan 2007 tarihinde eğitimci ve kültür bilimci Dr. Sema Demir tarafından kurulmuştur.
Müze, 20. yüzyılın hemen başlarında inşa edilmiş tipik bir Osmanlı dönemi Türk evidir. Halk yaşamını ve onun ürettiklerini sergileme düşüncesiyle kurulan müze, küçük boyutlarda da olsa açık hava müzelerinin Türkiye'deki ilk örneğidir.
Yaşayan Müze, açık hava müzelerinin kullandığı sergileme tekniği bağlamında kurgulamaya yönelik olup çeşitli canlandırma teknikleri ve etkileşimli sergileme yöntemlerini kullanmaktadır. Bu nedenle, Türkiye'deki açık hava müzelerinin temsilcisi konumundadır. Kurulduğu günden bu yana "Geç Osmanlı Döneminde İlan-ı Aşklar, Gelin Kınan Kutlu Olsun, Masal Masal İçinde, Masal Yaşayan Müze İçinde, Milli Mücadelenin Kadın Kahramanları, Mitolojiden Tarihe Tufan ve Aşure" gibi on beşten fazla sergi ve etkinlik düzenleyen müze, ziyaretçileri merkezine alarak çalışmalarını sürdürmektedir.
Yaşayan Müze, geçmişimizin zengin ve köklü kültürünü ziyaretçilere göstermenin ötesinde, ziyaretçilerine bu kültürü uygulama ve yaşatma olanağı da sunmaktadır. Burada etkinliklerin merkezinde yer alan ziyaretçiler, kültürü etkin bir şekilde öğrenirler ve yaşayarak tecrübe ederler. Müze, "İşitirim ve unuturum, ama görürsem, hatırlar, yapar ve öğrenirim" cümlesine kendine ilke edinerek ziyaretçilerine unutulmaz bir kültür deneyimi yaşatmaktadır.
Beypazarı Yaşayan Müze, Türkiye'nin ilk uygulamalı kültür müzesi olarak bilinmektedir. Kuruluş amacı halk yaşamını ve onun ürünlerini sergilemek ve ziyaretçilerine kültürü uygulama ve yaşatma olanağı sunmaktır. Müze, Beypazarı'nın tarihi dokusunu yansıtan bir Osmanlı evinde hizmet vermektedir.
Müzede çeşitli canlandırma teknikleri ve etkileşimli sergileme yöntemleri kullanılmaktadır. Bu teknikler sayesinde ziyaretçiler geçmiş dönemlerdeki yaşam tarzını ve kültürünü daha yakından tanıma fırsatı bulmaktadırlar. Müzede düzenlenen etkinliklerin merkezinde ziyaretçiler yer almaktadır. Müze, ziyaretçilerine kültürü etkin bir şekilde öğrenme fırsatı vermektedir.
Yaşayan Müze, kurulduğu günden bu yana çeşitli sergi ve etkinlikler düzenlemiştir. Bunlar arasında "Geç Osmanlı Döneminde İlan-ı Aşklar", "Gelin Kınan Kutlu Olsun", "Masal Masal İçinde", "Masal Yaşayan Müze İçinde", "Milli Mücadelenin Kadın Kahramanları", "Mitolojiden Tarihe Tufan ve Aşure" gibi on beşten fazla sergi ve etkinlik bulunmaktadır.
Yaşayan Müze, ziyaretçilerine geçmiş dönemlerdeki kültürü uygulama ve yaşatma imkanı vermenin yanı sıra, müzenin bulunduğu tarihi evin kendisi de bir kültür mirasıdır. Bu açıdan müze, tarihi bir evi koruma ve kültür turizmine kazandırma örneği olarak da önemlidir.
