İşveren tarafından iş sözleşmesi geçerli bir neden olmaksızın feshedilen işçinin, işe iadesini talep ettiği davaya İşe İade Davası denilmektedir.
Öncelikle işçinin, İş Kanunu kapsamında işçi olması gerekmektedir.
Yargıtay’ın 9. H.D. 2005/2227 E. 2005/6141 K. sayılı kararına göre; “fesih tarihinde otuz işçi çalışıp çalışmadığı işyerinden SSK dönem bordroları ve fesih tarihindeki ücret bordroları celbedilerek belirlenmelidir.“ Yani dava konusu işyerinde en az 30 işçi çalışmalıdır.
Yargıtay 9. H.D. 2004/21976 E. 2005/598 K. sayılı kararına göre; “İş sözleşmesinin feshi tarihindeki işçi sayısına göre iş güvencesi hükümlerinim uygulanması gerekir.“ Eğer fesih tarihinde işyerindeki işçi sayısı 30’dan fazla ise işçi işe iade davası açabilecektir.
İş Kanunun 18. Maddesine göre ; ‘’işçinin 6 aylık kıdemi aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilir. ‘’ Bu madde yer altı işlerinde çalışan işçiler için geçerli değildir. Yer altı işlerinde çalışanlar için kıdem süresi söz konusu değildir.
İşe iade davası açmak isteyen işçinin iş sözleşmesi belirsiz süreli iş sözleşmesi olmalıdır. Yargıtay 9. H. D. 2005/3394 E. 5005/6626 K. sayılı kararına göre; “Davalı işverence fesih işlemi bir yıl dolmadan feshedildiğinden iş sözleşmesi fesih tarihine kadar belirli süreli iş sözleşmesi niteliğini koruduğundan iş güvencesinden yararlanamaz.“
İşçinin iş güvencesi kapsamında olan işe iade davası açabilmesi için iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmiş olması gerekmektedir. İşçi tarafından ister bildirimli ister bildirimsiz olarak yapılan fesihlerde işe iade davası açılamaz. İş sözleşmesinin anlaşarak sona erdiği takdirde işveren tarafından yapılan fesih söz konusu olmaz ve bu durumda işe iade davası açılamaz.
İş Kanunun 19. Maddesine göre işveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır. Yargıtay 9. H. D. 2003/14676 E. 2004/12696 K. sayılı kararına göre; “Fesih sebebinin açık olarak gösterilmemesi geçersizlik nedeniyle işe iadeyi gerektirir.“
Özetleyecek olursak, İşe İade Davası açmak için şartlar şunlardır;
İşveren dava konusu iş yerinde en az 30 işçi çalıştırıyor olmalıdır.
İşe iade davası açmak isteyen işçi o işyerinde en az 6 ay çalışıyor olmalıdır.
İşçi ve işveren arasında belirsiz süreli bir iş sözleşmesi olmalıdır.
İş sözleşmesi geçerli bir sebep ile fesih edilmiş olmalıdır.
